Bron van leven en een waardevolle bron voor de landbouw

Water is onmisbaar voor de economische en sociale ontwikkeling van de mensheid. Hoewel een groot deel van de aarde is bedekt met water, is slechts 1% ervan bruikbaar voor mensen, industrie en landbouw.

70 procent van het totale watergebruik wordt aan de landbouw toegeschreven. In ontwikkelingslanden zelfs 95 procent. Het meeste water wordt voor irrigatie gebruikt. Volgens de FAO zal de waterbehoefte in de landbouw in 2030 met nog eens 14 procent stijgen. De voedselproductie moet dan met de vereiste 55 procent worden verhoogd om de groeiende wereldbevolking te kunnen voeden. Hierbij wordt de komende 50 jaar het watertekort de grootste risicofactor.

Vraag naar water voor irrigatie afgelopen 50 jaar verdubbeld

De dagelijkse behoefte aan drinkwater per persoon is slechts 2-4 liter. Gemiddelde is 83 liter nodig om ongeveer 1000 kilojoules voedsel te produceren. Zo kost een appel ca. 70 liter water. Toch is een juiste berekening lastig, omdat ook de oorsprong en beschikbaarheid van water een rol spelen. Het gebruik van natuurlijke (alleen regenwater) of kunstmatige irrigatie speelt ook een rol. Kunstmatige irrigatie verandert de natuurlijke watercyclus. Natuurlijke irrigatie heeft geen directe invloed op de watercyclus.

Irrigatie heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan constante beschikbaarheid van voedsel. In de afgelopen 50 jaar is de wereldbevolking verdubbeld en het mondiale voedselsysteem heeft zich hieraan opmerkelijk goed aangepast. In deze periode kwam er slechts 12% landbouwgrond bij, maar het aandeel geïrrigeerd akkerland is verdubbeld. Vooral dit laatste heeft gezorgd de netto toename van de voedselproductie.

Doordacht waterbeleid

BASF Antwerpen gebruikt veel water, maar doet dat zuinig en efficiënt.

Koelwater

Veel van de chemische reacties gebeuren bij hoge temperaturen, waarna de productstromen terug afgekoeld moeten worden. Het koelwater dat we daarvoor inzetten, is brak water dat wordt ingenomen uit de havendokken. Via een apart koelwaternet wordt het over de site verdeeld en vervolgens maximaal hergebruikt door het over koeltorens te leiden om het opnieuw af te koelen.

Uiteindelijk wordt het terug in het havendok en het Schelde-Rijnkanaal geloosd.

De impact op de waterkwantiteit en -kwaliteit is zeer beperkt.

Koelwater opnemen en lozen doen we gelijktijdig, zo blijft het waterpeil nagenoeg hetzelfde. Opmerkelijk weetje: het koelwater dat we lozen bevat méér zuurstof dan het water dat we uit de dokken halen, doordat het in de koeltorens in contact komt met zuurstofrijke omgevingslucht.

Proceswater

Begin 2016 stapten we mee in het project ‘IMPROVED’, een grensoverschrijdend initiatief waarin bedrijfsleven, kennisinstituten en overheden uit Vlaanderen en Nederland nauw met elkaar samenwerken om te onderzoeken welke waterbronnen best inzetbaar zijn voor de procesindustrie. Steven Meul begeleidt het project bij BASF Antwerpen: “Theorie en praktijk gaan hand en hand in dit project. We testen niet alleen innovatieve technologieën, die een oplossing kunnen bieden voor een reële behoefte, we onderzoeken ook of ze haalbaar zijn op grote schaal. Dat is voor mij pas echt duurzaam ondernemen.”

Biologische waterzuivering

Water dat op onze site mogelijk met product in aanraking gekomen of verontreinigd is, wordt afgeleid naar de centrale, biologische waterzuiveringsinstallatie. Daarin bevinden zich ontelbaar veel bacteriën. Zij functioneren als een grote schoonmaakploeg, want voor hen zijn de verontreinigingen in het aangeboden afvalwater een bron van voedsel.

De micro-organismen zetten de afvalstoffen in het water om in koolstofdioxide, water en eigen lichaamsgewicht.

De waterzuiveringsinstallatie van BASF Antwerpen heeft een capaciteit, die het afvalwater van een stad als Antwerpen kan verwerken.

Waterefficiëntie in de landbouw moet worden geoptimaliseerd

Dankzij innovatieve technologieën kan in de agrarische sector de vraag naar water worden verminderd. Dit kan direct door betere en efficiëntere irrigatiesystemen of door het telen van gewassen die minder water nodig hebben. Maar ook indirect door de introductie van rendement verhogende producten en methoden.

Elk jaar gaat 20 tot 40 procent van gewassen wereldwijd door onkruid, ongedierte en plantenziekten verloren. Door deze verliezen te beperken – hetzij door geoptimaliseerde gewasbeschermings-middelen of door bijvoorbeeld het verhogen van de warmtetolerantie van gewassen (door verdeling of door genetische modificatie) – zou de waterefficiëntie ofwel de opbrengst per eenheid water aanzienlijk toenemen. Een andere mogelijkheid zou zijn de eetgewoonten aan te passen naar gewassen die minder water nodig hebben. Ook consequent optreden tegen de verspilling van voedsel zou leiden tot waterbeperking omdat er op deze manier minder water wordt verspild.

Goede kwaliteit van het water moet worden gehandhaafd

Het is belangrijk te benadrukken dat de kwaliteit van het water in de landbouw moet worden gewaarborgd met name bij intensieve productiesystemen. De juiste behandeling en een zorgvuldige toepassing van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen speelt een belangrijke rol bij het waarborgen van de waterkwaliteit.

De afgelopen jaren is al veel bereikt door de aandacht die hieraan is besteed door onder andere de gewasbeschermingsmiddelen branche zelf. Maar het kan en moet nog beter, door intensief samen te werken met diverse partijen (zoals onderzoek, Unie van Waterschappen en boeren organisaties) worden tools ontwikkeld die voor de boer en tuinder inzichtelijk maken waar ze op moeten letten om vervuiling van oppervlakte- en grondwater te voorkomen. Voorbeelden hiervan zijn de toolbox water en de erfemissiescan.

Alleen als we op een duurzame manier omgaan met gewasbescherming en zo het water beschermen kan een effectief middelenpakket beschikbaar blijven.

Met de “Fyt-eau-scan” wordt een SCAN gemaakt van de plaatsen op uw bedrijf waar er een risico bestaat dat er FYToproducten (=gewasbeschermingsmiddelen) in het water (EAU (Fr.)) kunnen terechtkomen. De Fyteauscan geeft tekst en uitleg over hoe u dit kan vermijden.

Top